Echinacea purpurea: antivirale werking tegen pathogenen bij acute infecties

Geplaatst op: 09-11-2010

Veel mensen gebruiken de populaire Echinacea purpurea plant om hun weerstand te vergroten, en dan vooral om besmetting met virussen tijdens de herfst- en wintermaanden te voorkomen.

Virusonderzoeker Prof. Dr. Stephan Pleschka

Wat velen echter niet weten, is dat deze traditionele medicinale plant tot veel meer in staat is: een speciaal extract van de verse plant zorgt ervoor dat griepvirussen hun infectiekracht verliezen. Hierdoor kunnen virussen geen cellen binnendringen en ziek maken. Dit blijkt uit in vitro onderzoek door virusonderzoeker Prof. Dr. Stephan Pleschka van de Universiteit van Giessen, Duitsland. Dr. Pleschka presenteerde zijn onderzoeksresultaten op een internationale conferentie over antivirale stoffen (ICAV-9) in de Noord-Duitse Hanzestad Lübeck [1].

Geen resistentie

En dat is nog niet alles: het infectieremmende effect is al gebleken bij zeer lage hoeveelheden Echinacea bij celonderzoek op verschillende virusstammen, waarvan sommige zelfs zouden kunnen uitgroeien tot pandemische omvang. Volgens Dr. Pleschka ontwikkelen virussen geen resistentie tegen het medicinale plantenextract - iets dat wel het geval is bij de antivirale middelen die in de media worden aangeprezen (groepsbenaming: neuraminidase inhibitors).

Even effectief

De antivirale werking van het extract blijft steeds even effectief, zelfs bij herhaaldelijk gebruik. Bovendien blokkeert het onderzochte extract van de verse plant ook veel bacteriën, die vaak voor complicaties zorgen bij infecties aan het bovenste deel van de luchtwegen (neusbijholten, keel, amandelen, bronchiën) [2].

Voorkomt eerste stap van de virusinfectie

Uit het onderzoek van Dr. Pleschka en zijn medewerkers blijkt dat griepvirussen worden geblokkeerd doordat het onderzochte extract een oppervlakte-eiwit van de virussen lijkt te blokkeren - zonder dit eiwit kunnen grieppathogenen zich niet aan menselijke cellen hechten [3]. De medicinale plant voorkomt zo de eerste stap van de virusinfectie, en daarmee dus ook dat iemand uiteindelijk ziek wordt. Ook nadat besmetting met een verkoudheids- of griepvirus heeft plaatsgevonden, biedt het extract voordelen: in dit geval zorgen de besmette cellen voor eliminatie van het virus, zodat een verdere verspreiding van de infectie wordt voorkomen.

Snelle verlichting van klachten

Wat het extract van de verse plant vooral aantrekkelijk maakt, is dat het de symptomen van de infectie snel verlicht, een eigenschap waarvan vele gebruikers kunnen getuigen [4]. Dit effect kan worden verklaard door het feit dat veel verkoudheidsvirussen ontstekingssymptomen veroorzaken (keelpijn, hoofdpijn, pijn in armen en benen, overmatige slijmproductie, koorts). Het extract van de verse Echinaceaplant normaliseert deze overmatige productie van ontstekinggerelateerde stoffen, wat de snelle verlichting van de klachten zou kunnen verklaren [5].

Natuurlijk alternatief voor behandeling

Met de onderzoeksresultaten van Dr. Pleschka en zijn collega's wordt voor het eerst een poging gedaan een verklaring te vinden voor het feit dat Echinacea zo effectief is bij de behandeling en preventie van infecties aan het bovenste deel van de luchtwegen. Het drievoudige in vitro effect van blokkering van virale infecties, remming van bacteriën en normalisatie van buitensporige ontstekingssymptomen, maakt het extract van de verse Echinaceaplant een natuurlijk alternatief voor de behandeling van vele acute infecties.

Onderzochte stof

Een gestandaardiseerd alcoholisch extract van de verse bovengrondse delen (95%) en wortel (5%) van de medicinale plant Echinacea purpurea (L.) Moench (Echinaforce®, A.Vogel). Sinds de introductie van Echinacea tientallen jaren geleden, is in veel landen bij onderzoek naar voor goedkeuring relevante indicaties van de stof specifiek de preventieve en geneeskrachtige werking bij griep beoordeeld.

Bronnen

• [1] International Conference on Antivirals for Neglected and Emerging Viruses (9e ICAV-symposium). Lübeck/Duitsland, 10 - 13 oktober 2010 (www.icanev.org).
• [2] Sharma SM, Anderson M, Schoop SR, Hudson JB: Bactericidal and anti-inflammatory properties of a standardized Echinacea extract (Echinaforce): dual actions against respiratory bacteria. Phytomedicine. Juli 2010; 17(8-9): 563-8.
• [3] Pleschka S, Stein M, Schoop R, Hudson JB: Anti-viral properties and mode of action of standardized Echinacea purpurea extract against highly pathogenic avian influenza virus (H5N1, H7N7) and swine-origin H1N1 (S-OIV). Virol J. 13 nov. 2009;6:197.
• [4] Brinkeborn RM, Shah DV, Degenring FH: Echinaforce and other Echinacea fresh plant preparations in the treatment of the common cold. A randomized, placebo controlled, double-blind clinical trial. Phytomedicine. Maart 1999;6(1):1-6.
• [5] Sharma M, Schoop R, Hudson JB:Echinacea as an anti-inflammatory agent: the influence of physiologically relevant parameters. Phytother Res. Jun. 2009;23(6):863-7.